اسرار کاوش

سنگ‌ نوشته ساسانی در یکی از دره‌ های رودخانه خیاو چای معروف به نوروز یاماجی در حدود ۱۵۰ متری ضلع شمال غربی کهنه قلعه (کهنه قالا) و۱۰۰ مترى شرق میدان اصلى مشگین‌ شهر و در درون باغ نوروز قرار دارد. این سنگ‌ نبشته به شماره 619 به ثبت آثار ملی رسیده‌ است. این کتیبه در محل به «سوروشکن داشی» معروف است.سنگ نوشته ساسانی مشگین شهر به ابعاد 10/1 سانتی متر و 30/2 سانتی متر به خط پهلوی ساسانی است که در ماه ۷ سال ۲۷ سلطنت شاپور دوم ساسانی یعنی به سال ۳۳۷ میلادی به امر نرس هرمزد نام شهردار یا والی این نواحی نوشته شده‌است. به طور کلی متن کتیبه حاکی از تاریخ بنای قلعه و نام بانی آن و شامل اندرزی است بر بزرگان و فرمانروایان. کتیبه ساسانی دارای دو ستون و مشتمل بر ۱۵ سطر در سمت چپ و ۶ سطر در سمت راست است که در قسمت بالا علائمی به صورت دو زاویه حاد که هر ضلع آن عمود بر راس خود دارد، دیده می‌شود. این کتیبه به زمان سلطنت شاپور دوم ساسانى مربوط مى‌شود و از سه بخش تشکیل شده است : سطر اول تا سطر سوم، تاریخ آن است. از سطر سوم تا نهم کتیبه، از شخصى به نام نارسه هرمزد یاد شده است که شش سال براى ساختن قلعه کار کرد؛ شاید این شخص مسئول قلعه بود. اسم قلعه در این سنگ نوشته شده ولى خوانا نیست.از سطر نهم تا بیست و یکم، اندرزى از نارسه هرمزد آمده که در آن از شهریاران و بزرگان خواسته شده است اگر قلعه مورد پسندشان قرار گرفت به آن آفرین بگویند و در غیر این صورت قلعه بهترى بسازند.این سنگ نوشته در تابستان 1345 شمسی توسط آقای کامبخش فرد، باستان شناس ایرانی در خیاو کشف گردید سیاهه و دست نویس و عکس از این کتیبه برای خواندن مطالبش در اختیار چند نفر از متخصصین خط شناس در دانشگاه تهران و خارج از کشور در سال 1346 شمسی قرار داده شد و در ببن آنها آقای دکتر گیرد گروپ آلمانی باستان شناس معروف موفق به ترجمه متن حک شده بر روی این سنگ شد و شخصا به منظور کسب اطلاعات بیشتر از صحت متن کتیبه در تابستان 1346 به مشکین شهر آمده و از نزدیک مطالعاتی انجام داده است.مضمون این نوشته در مورد فرمان و تاریخ ساخت قلعه است که به نرسه هرمزد نوشته شده است. این سنگ نبشته به مرور زمان در نتیجه فرسایش طبیعی و غیر طبیعی از جمله روشن کردن آتش در زیر آن و کندن زیر آن توسط حفاران غیر مجاز به اعتقاد واهی و خرافی عده ای مبنی بر وجود گنجینه در زیر این سنگ، سبب شده هم اکنون لایه های سطحی این سنگ و نوشته های روی آن تقریبا از بین برود .سنگ نوشته ی پهلوی شاپور دوم ساسانی لفظ به لفظ به خط فارسی و لاتین برگردانده شده و هزوارش های آن مشخص و با نهادن پازند آنها در میان دو پرانتز برای مطابقت با متن پهلوی تحت الفظی ترجمه شده است .

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

تپه حصار واقع در حاشیه جنوبی شهر دامغان برای نخستین بار توسط اریخ اشمیت از دانشگاه پنسیلوانیا در سال 1312 مورد کاوش قرار گرفت. بر اثر این کاوش ها روشن شد که این محوطه باستانی دارای سه دوره اصلی فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ است . از زمان کاوش های اشمیت در تپه حصار این محوطه به عنوان یکی از محوطه های مبنا برای شناسایی فرهنگ های همزمان در فلات مرکزی ایران مورد استناد باستان شناسان است .
در سال 1355 هیاتی از باستان شناسان دانشگاه پنسیلوانیا، تورین ایتالیا و مرکز باستان شناسی ایران به سرپرستی رابرت دایسون و موریتزیو توزی کاوش هایی در تپه حصار انجام دادند. هدف از این کاوش ها بازنگری مواد به دست آمده و دوره بندی فرهنگی توسط اشمیت بود. بر اثر این کاوشها روشن شد که تپه حصار در هزاره های چهارم و سوم قبل از میلاد یکی از مراکز مهم تولیدی برای ساخت انواع اقلام صادراتی نظیر اشیای سنگی و فلزی در فلات ایران بوده است.
درسال 1373 تپه حصار برای سومین بار مورد کاوش قرار گرفت . در آن سال قرار بود خط دوم راه آهن تهران- مشهد که در زمان پهلوی اول در دل تپه حصار ایجاد شده بود ساخته شود این کاوش ها به سرپرستی احسان یغمایی ، نتایجی قابل توجه در برداشت از جمله کشف شماری گل نبشته به خط میخی بابلی قدیم که هنوز خوانده نشده است . این گل نبشته ها که قدمت آنها به حدود 2200- 2000 ق م بر می گردد، شاهد بسیار خوبی بر وجود مبادلات فرهنگی بین تمدن های بین النهرین و فلات ایران است که جزئیات آن هنوز بر ما روشن نیست.

بر اساس یافته های به دست آمده و سن سنجی های مطلق به روش کربن 14 تاریخ قدیمی ترین لایه های تپه حصار به اواسط هزاره پنجم قبل از میلاد باز می گردد.استقرار در تپه حصار ظاهرا” تا حدود1700 قبل از میلاد به طور پیوسته ادامه داشته است و پس از آن هیچگاه مورد سکونت قرار نگرفت. با وجود این در دوره ساسانی ساختمانی بزرگ دارای گچبری های زیبا در فاصله یحدود 200 متری تپه حصار ساخته شد. در گمانه­زنی­های سال 1385، به­منظور تعیین محدوده­ واقعی این محوطه، با کشف گورستانی از عصر آهن (1500 تا 550 پیش ­از میلاد) در غرب تپه حصار مشخص شد که این محوطه، بر خلاف آنچه تصور می­شد، پس از عصر مفرغ نیز مورد سکونتِ اقوامی بوده است.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415